Direct bij binnenkomst geven wij u aan de hand van een informatiebord een duidelijk overzicht van de ontstaansgeschiedenis en de ontwikkeling van het dorp. Wanneer de woonplaats is komen te ontstaan, evenals sinds wanneer Kolhorn een dorp genoemd mag worden, zijn twee van de momenten die hier genoemd worden. Geïnteresseerd in wat vooraf aan het dorp ging? Aan de hand van een vijftal vitrines, en informatieve animaties, tonen wij de landschappelijke geschiedenis vóór en na het ontstaan van het dorp.
Kolhorn is een echt schippersdorp. Ja, visserij was belangrijk, maar wist u dat andere vormen van buitendijkse en binnendijkse scheepvaart eigenlijk belangrijker waren voor de Kolhorners? Van Overijssel tot de Rede van Texel, Kolhorn was overal in het Zuiderzeegebied te vinden.
Kolhorn wordt vaak geassocieerd met de visserij - vaak in een zin met de ansjovisvangst. Hoe is dit eigenlijk gekomen? Hoe werd de vis gevangen? Hoe kwam dit aan zijn einde? Weet u het antwoord niet, dan is een bezoekje aan deze vaste tentoonstelling het meer dan waard.
Tegenwoordig ligt Kolhorn zo’n 20 kilometer landinwaarts door de aanleg van de polders Waard, Groet, en Wieringermeer. Visserij zat er daarom niet meer in. Vernuftig dat ze waren, paste de Kolhorners zich wederom aan, aan veranderende omstandigheden. Welke gevolgen deze nieuwe landbouweconomie met zich meebracht, wordt belicht in deze vaste tentoonstelling.
Oké. We moeten toegeven, Kolhorn was niet altijd zo mooi als dat het nu is. Lange tijd was het dorp letterlijk een afvoerputje. Niet enkel stroomde afvalwater uit de stede Barsingerhorn richting Kolhorn, ook de maatschappelijke 'mislukkingen' werden met regelmaat naar Kolhorn gestuurd om te vergeten. De ‘verdomhoek’ was echter ook een plaats waar men leefde. In onze woonhoek proberen we aan de hand van een anachronistische opstelling, weer te geven hoe men zelfs in deze slechte omstandigheden, een goed en rijk bestaan kon hebben.
Beneden hebben we nog een verrassing voor u. Indien u in staat bent de trap (met leuning) af te lopen, hebben we hier een vijftal vitrines die de ontwikkeling van de Westfriese Omringdijk opgesteld. Aan de hand van vijf tijdsprongen worden hier de kenmerkende ontwikkelingen van de dijk even ten westen van Kolhorn getoond. Aan de hand van animaties wordt evenals de ontwikkeling van het landschap rond Kolhorn getoond.